Littekens

Wat zijn littekens?

Littekens ontstaan door diepere beschadiging van de huid tot in het reticulair dermis. Het is de laatste stap in de genezing van een wonde. Tijdens de wondheling wordt de wonde gevuld met bindweefsel, genaamd collageen.

Afhankelijk van de verwonding kunnen verschillende types littekens ontstaan:

• Aanleg voor de vorming van littekens. Afrikanen hebben meer aanleg voor vorming van hypertrofische littekens.
• Plaats van de verwonding: de huid van de borst, vooral in het décolleté, maakt sneller dikkere littekens dan bijvoorbeeld een hechting in het gelaat.
• Ook de oorzaak van de verwonding: verbranden, acné,... en de manier waarop de wonde geneest: hechtingen, tractie op de wonden,... zorgen voor een ander type litteken.

We onderscheiden verschillende soorten littekens:

• Gewoon litteken: wanneer een wondje normaal geneest, ontstaat dikwijls gewoon een pigmentloos vlekje, die de vorm heeft van de wonde.
• Atrofisch litteken: er een ontstaat een dun laagje littekenweefsel.
• Littekens na acné: deze ontstaan door de ontstekingen en kunnen door weefselverlies (putjes in de huid), of weefseltoename gekenmerkt worden.
• Hypertrofische littekens: ontstaan door overproductie van fibrineweefsel door bindweefselcellen. Hierdoor ontstaan sterk verdikte littekens, die de vorm hebben van de wonde en die soms pijnlijk zijn.
• Keloidlittekens: dit type van hypertrofische littekens blijft niet beperkt tot de plaats van de verwonding en is gewoonlijk zeer pijnlijk.

Wat kan de apotheker voor u doen?

» Bescherming zon/winter Littekens
» Verzorging Littekens
» Camouflage Littekens

Wat kan de dermatoloog voor u doen?

Indien de patient neiging heeft littekens te vormen zal speciaal veel aandacht gegeven worden mooi in de huidlijnen te snijden. Indien het om een chirurgische ingreep gaat, de wonde met een zo fijn mogelijke draad hechten, patient inlichten dat er geen trekking op de wonde mag zijn en van zodra de wonde dicht is een wondhelende crème of verband (zoals siliconegel of –pleisters)  laten aanbrengen.  

Gewoon litteken: geen speciale behandeling. Gewoon de wonde goed ontsmetten, en eventueel een wondhelende crème gebruiken.

Atrofische litteken: deze kunnen eventueel chirurgisch verwijderd worden. Bedoeling van de behandeling is het atrofische litteken te vervangen door een gewoon litteken.

Acnélittekens:  de kleurstoflaser kan de rode vlekken sneller doen verdwijnen. Enkel blijvende diepe putjes in het huidoppervlak kunnen best chirurgisch uitgesneden en opnieuw gehecht worden. Eventueel ook tijdelijke correctie met opvullend materiaal. Bij meer uitgebreide putjes kan men met de resurfacing-technieken met behulp van een laser of een abrasietoestel werken.

Hypertrofische littekens:

• Injectie van cortisone.
• Sterke cortisonencrèmes
• Bevriezen met vloeibare stikstof.
• Lasertherapie met de kleurstoflaser in combinatie met cortisone-injecties
• Bij grote hypertrofische littekens kan druk op de littekens worden uitgeoefend m.b.v.drukverbanden
• Siliconenpleister
• Siliconengel

Keloidlittekens: zijn zeer moeilijk te behandelen. Dezelfde methoden als hierboven zijn te gebruiken. Men kan bovendien chirurgische ingrepen uitvoeren met daarna radiotherapie. De resultaten zijn soms ontgoochelend.

Wat kunt u zelf doen?

Het allerbelangrijkste is het litteken goed af te schermen van de zon. Daar deze geen melanine bevatten zijn deze zones extra kwetsbaar.

Wanneer de littekens in behandeling zijn met siliconegel of siliconepleisters kunnen deze bedekt worden met Opsite. Deze pleisters beschermen ook tegen de zon.

Tijdens de genezing geen of zo weinig mogelijk tractie op de wonde uitoefenen.