Netelroos

Wat is netelroos?

Netelroos of urticaria wordt gekenmerkt door het plots optreden van netelpapels (=urtica) die hevig jeuken en na korte tijd (enkele minuten tot enkele uren) verdwijnen om elders weer te verschijnen.

Het is  een allergische reactie van de huid op een allergeen (= prikkel) die de bloedvaatjes van de huid bereiken via de bloedbaan. De uitslag kan voorkomen als kleine rode indrukbare vlekjes die kunnen uitbreiden tot  zeer  grote delen van het lichaam. De rode vlekken kunnen ook ringvormig of polycyclisch zijn. De huid is opgezwollen en rood. Er kunnen zich verschillende opstoten voordoen. Typisch voor urticaria is de afwisseling van de lokalisatie van de eruptie.

In meer uitzonderlijke gevallen kan de reactie ook uitbreiden naar de slijmvliezen. De symptomen kunnen dan bestaan uit neusverstoptheid, buikpijn, piepende ademhaling, benauwdheid en heesheid. Heesheid is een ernstig symptoom dat wijst op beginnend larynxoedeem.

Netelroos komt zeer vaak voor. Door een bepaalde prikkel wordt histamine vrijgesteld in de huid. Hierdoor worden de bloedvaten wijder en poreuzer. Het is eigenlijk een overdreven ontstekingsreactie van de bloedvaatjes in de huid.

De meest courante oorzaken zijn: geneesmiddelen, infecties, voedingsmiddelen, fysische prikkels, insectenbeten, inwendige aandoeningen (auto-immuunziekten), allergieën en contactallergie op de huid.

De meest voorkomende vorm is de acute vorm, hierbij zijn de aanvallen na een 6-tal weken verdwenen. Acuut urticaria kan soms gepaard gaan met larynxoedeem en/of shock (bvb na een wespensteek).  

De oorzaak  achterhalen kan belangrijk zijn om recidieven en verergering van de erupties te vermijden.

De chronische vorm, waarbij de aanvallen langer dan een 6-tal weken blijven terugkomen, vraagt om een onderzoek naar de mogelijke oorzaak. Meestal wordt gestart met het oplossen van een gerichte vragenlijst. Eventueel kan nog verder onderzoek gebeuren.

Wat kan de arts voor u doen?

Bij acuut urticaria die gepaard gaat met larynxoedeem moet men de patient neerleggen, hoofd achteruit, de luchtwegen vrij houden, benen omhoog en zo vlug mogelijk adrenaline onderhuids inspuiten en/of een antihistaminicum intramusculair en/of cortisone geven.

Mensen die een reactie doen op wespensteken kunnen een noodkoffertje bij zich dragen met inspuitbare adrenaline (Epipen).

In geval van chronische netelroos zal men trachten de oorzaak te achterhalen. Hierbij wordt men eerst gevraagd een vragenlijst op te lossen. Na het invullen van de vragenlijst kan het eventueel noodzakelijk zijn verdere onderzoeken uit te voeren.

Wanneer men dan nog steeds geen oorzaak vindt zal een kuur met antihistaminica worden opgestart om de werking van het histamine te blokkeren.